November 2022: “Leveringszekerheid van gas voor korte termijn veiliggesteld”

Gas

Analyse afgelopen maand

Voor komende winter lijkt Europa in haar gasbehoefte te kunnen voorzien, al is het tegen hogere prijzen. De gasvoorraden zijn volledig gevuld, het stookseizoen is mild van start gegaan en industrie, bedrijven en particulieren zijn fors aan het besparen op het verbruik. De gasvraag is ruim dertig procent lager dan voorgaande jaren in dezelfde periode. De gasprijzen daalden fors sinds eind augustus, maar blijven historisch gezien zeer hoog. De oorzaak hiervan is de onzekerheid die blijft bestaan over de gasaanvoer in de komende maanden. Van de drie belangrijkste exportroutes van Russisch gas naar Europa is er momenteel nog slechts één in gebruik. Dat is de route door Oekraïne, bewonderenswaardig genoeg. Hier stroomt nog geen 10 procent van het totale volume van de afgelopen jaren richting Europa. Dat betekent dat Europa 90 procent van het Russisch aardgas moet zien te vervangen door alternatieven. Voor de korte termijn is dit gelukt maar structureel op de langere termijn ligt de uitdaging. Europa heeft haar zinnen gezet op vloeibaar gas (LNG) vanuit de Verenigde Staten, Australië en landen zoals Qatar. Daar loopt men aan tegen beperkte import- en exportcapaciteit voor LNG en het vergroten van deze capaciteit duurt enkele jaren. Gas uit eigen Europese bodem lijkt niet meer aan de orde. Groningen komt men niet meer aan en ook krijgen duurzame investeringen meer aandacht dan de fossiele sector, ziet ook het Internationaal Energie Agentschap in hun jaarlijkse vooruitblik. Europa zet de leveringszekerheid op het spel, al is het noodzakelijkerwijs om de energietransitie te bespoedigen.

De maand oktober wordt gekenmerkt door een daling tot ruim 25 procent. Over de gehele maand gezien daalde de gasprijs voor leveringsjaar 2023 rond de 1,20 euro per kuub. De leveringsprijs voor 2024 daalde met 15 procent tot 0,95 euro per kuub.

Verwachting komende maand

Zowel de Europese als de Amerikaanse centrale bank hebben de rente, zoals verwacht, onlangs verder verhoogd. Hiermee geven zij een signaal af dat zij er alles aan zullen doen om de inflatie te beugelen en weer op 2 procent te krijgen. Nevenschade is dat door de hoge rente de economie wordt afgeremd en een brede impact heeft zoals vraagvernietiging doordat bedrijven minder kunnen investeren. Hoe langer het verhogende rentebeleid benodigd is, des te groter de impact zal zijn op de economie. Dat is een prijsdrukkend effect, ook op de gasprijzen. Een koude winter heeft een prijsopdrijvend effect naarmate de gasvoorraden afnemen. De komende maand wordt een dalende tot zijwaartse prijsontwikkeling verwacht.

Elektra

Analyse afgelopen maand

Het aandeel van hernieuwbare bronnen in de elektriciteitsbehoefte van Nederland was in de maand oktober ongeveer 35 procent. Door de afname van de zonuren en beperkte wind is het percentage aanzienlijk lager dan de zomermaanden. 50 procent van de elektriciteitsbehoefte werd geproduceerde met gasgestookte elektriciteitscentrales. Het, door het PBL, berekende aandeel duurzame energie (totale energiebehoefte) in 2030 is in de afgelopen drie jaar verder door de grootschalige investeringen toegenomen van 25 naar 31 procent. Voor het jaar 2022 is de raming zo’n 15 procent duurzame energie in Nederland. Niet alleen Nederland maar de gehele Europese Unie zet in op duurzaamheid door grotere investeringen. De investeringen in de fossiele sector lopen terug, waardoor door de winsten van de fossiele productiebedrijven toenemen. Europa is afhankelijk van de Verenigde Staten voor veiligheid, afhankelijk van Rusland en OPEC voor energie en tevens afhankelijk van China voor goedkope arbeid en materialen. Keerzijde hiervan is de huidige energiecrisis waardoor Europa niet anders kan dan een hoge prijs betalen voor het behoudt van de welvaart. Daarentegen resulteert de energiecrisis er ook toe dat het gevolg is dat ontwikkelingslanden terug in energiearmoede belanden. Europa kan de hogere energieprijzen wel bekostigen. Het gas voor onder andere de Europese elektriciteitsproductie wordt daarom naar de EU verscheept en ontwikkelingslanden blijven met lege handen achter.

Over de gehele maand oktober gezien daalden de elektriciteitsprijzen, tot ruim 10 procent, in mindere mate dan de gasprijzen. Leveringsjaar 2023 noteert rond de 37 eurocent per kilowattuur, terwijl 2024 rond de 24 eurocent per kilowattuur noteert.

Verwachting komende maand

De afgelopen maand bleven de elektriciteitsprijzen achter ten opzichte van de gasprijzen. Indien de gasprijzen de dalende trend blijven volgen is de verwachting dat de komende maand de elektriciteitsprijzen de gasprijzen op zullen volgen en daarmee dalen. Voor de langere termijn geldt ook voor elektriciteit dat de leveringszekering in het geding komt indien de gastoevoer niet structureel zeker wordt gesteld en de vraag naar energie verder te reduceren. Het zal de komende periode door de aanhoudende hoge prijsniveaus extra lonen om te besparen op het energiegebruik. Voor de energie-intensieve sectoren is het realiseren ervan een flinke opgave.

In deze tijden is het interessant om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de afhankelijkheid van energieleveranciers te verkleinen. Verduurzamingsmaatregelen hebben zich niet eerder zo snel terugverdiend. Benieuwd naar de mogelijkheden? EE Care helpt u graag met uw energievraagstukken. Neem contact op via sales@eecare.nl of 088-3322777.