Februari 2025: “Europa in benauwde positie door aanstaande handelsoorlog”

Gas

Analyse afgelopen maand

De Federal Reserve hield onlangs de rente ongewijzigd vanwege te hoge inflatie, terwijl de ECB de rente juist verlaagt om de economische groei te stimuleren. De centrale banken hanteren verschillende strategieën om inflatie en economische stabiliteit te balanceren. Onder Trump’s hernieuwde presidentschap blijft de VS zich richten op fossiele brandstoffen en meer LNG-export, wat de energiezekerheid in Europa kan vergroten. Trump introduceerde ook direct importheffingen. Dit beleid kan Europa raken wat mogelijk leidt tot een handelsoorlog die de wereldwijde economische groei schaadt. Dit verhoogt de politieke spanning wat de noodzaak voor een verenigd front vergroot, vooral in een Europa waar eurosceptische partijen groeien. Europa heeft een pragmatische benadering nodig, waarbij volledig wordt inzet op alle beschikbare energiebronnen, zowel hernieuwbaar als fossiel, en actief de risico’s worden gespreid bij energie-importen. Deze aanpak is noodzakelijk om de leveringszekerheid te waarborgen en de afhankelijkheid van externe leveranciers te verminderen. De EU wordt ook geconfronteerd in het internationale klimaatbeleid, vooral in het licht van de recente politieke ontwikkelingen in de Verenigde Staten. De EU kan haar klimaatdoelstellingen niet in isolatie bereiken. Men dient te overwegen om koolstofintensieve import te belasten en strategische industrieën te ondersteunen die essentieel zijn voor de toekomst van Europa.

De prijs voor gasleveringen komende zomer is gestegen en ligt nu hoger dan de prijs voor de daaropvolgende winter. Deze stijging wordt toegeschreven aan zorgen over de bevoorradingszekerheid in 2025 en de mogelijkheid dat Duitsland subsidies overweegt voor het aanvullen van gasopslagen. Deze ontwikkelingen benadrukken de noodzaak voor een gezamenlijke strategische planning binnen Europa en investeringen in energie-infrastructuur om de energiezekerheid in de toekomst te waarborgen. De zorgen over de Nederlandse gasvoorraad na de sluiting van het Groningse gasveld zijn nog niet verdwenen. De gasopslagen zijn momenteel lager dan in voorgaande jaren, wat de leveringszekerheid onder druk zet, vooral bij een mogelijk aanstaande koudere periode. Er is een heroverweging nodig van het energiebeleid om de strategische gasvoorraden te versterken en de weerbaarheid van het gassysteem te vergroten.

De gasprijs voor levering in 2026 steeg de afgelopen maand met 4%, het leveringsjaar 2027 is gelijk gebleven op het niveau van een maand eerder. Dit vertaalt zich in marktprijzen van ruim 40 eurocent per kuub in 2026 en bijna 31 eurocent in 2027.

Verwachting komende maand

De energiemarkt in 2025 blijft volatiel, met fluctuaties in gasprijzen, importheffingen, geopolitieke spanningen en weersomstandigheden. De gasvoorraad in Europa is lager dan gewenst en de Russische gastoevoer is gestopt, terwijl LNG-schepen blijven aanvoeren. Het weer speelt een cruciale rol, met zachte temperaturen die tijdelijk het gasverbruik verminderden, maar minder wind zorgt voor hogere elektriciteitsprijzen. Geopolitieke spanningen, zoals de Amerikaanse handelsoorlog, kunnen de markten verder beïnvloeden. De olieprijs blijft laag ondanks spanningen, en CO₂-prijzen fluctueren. Dit alles maakt het moeilijk om grip te krijgen op de markt, wat de onzekerheid voor de toekomst vergroot. Desondanks is de verwachting het einde van de winterperiode verlichting brengt op de gasmarkten met dalende gasprijzen tot gevolg.

Elektriciteit

Analyse afgelopen maand

Afgelopen weken stond in het teken van het energieconflict tussen Noorwegen en Europese landen, wat is ontstaan door de stijgende stroomprijzen in Noorwegen. De Noorse regering overweegt de energie-export naar Europa te beperken. Dit heeft geleid tot een politieke crisis, met de val van de Noorse regering door meningsverschillen over het energiebeleid. Noorwegen wil prioriteit geven aan betaalbare energie voor eigen burgers, terwijl Europese landen, zoals Nederland, afhankelijk zijn van Noorse energie om tekorten aan te vullen. Dit conflict brengt risico’s met zich mee voor de elektriciteitsprijzen in Europa, die kunnen stijgen en verdere onzekerheid creëren, vooral voor Nederland, waar de energieprijzen al hoog zijn.

Net als eind 2024 was er afgelopen maand in Nederland vrijwel geen wind en weinig zonlicht. Deze ‘dunkelflaute’ dwong gas- en kolencentrales om extra elektriciteit te produceren, wat resulteerde in hogere elektriciteitsprijzen en een versnelde afname van de gasvoorraden. Deze situatie benadrukt de noodzaak voor flexibele energiecapaciteit en opslagoplossingen om de onvoorspelbaarheid van hernieuwbare energiebronnen op te vangen en de energiezekerheid te waarborgen. Bedrijven kunnen de eigen onafhankelijkheid en verduurzaming van de bedrijfsvoering in de volgende stappen bereiken. Het begint met inzicht in energieverbruik via monitoringtools (zoals Mijn EE Care) en de overstap naar duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen. Vervanging van fossiele brandstoffen door elektrische systemen, investeren in elektrificatie en energieopslag volgen. Door de afschaffing van de salderingsregeling wordt het nu ook financieel aantrekkelijker voor kleinverbruikers om zelf opgewekte zonne-energie direct te gebruiken, bijvoorbeeld door energieverbruik af te stemmen op zonopwek. Slimme energiemanagementsystemen optimaliseren het verbruik, wat leidt tot kostenbesparing, verhoogde onafhankelijkheid en een duurzamer energieverbruik. Dit sluit aan bij netbeheerders die overwegen een herziening van de tarieven, waarbij afnemers die minder elektriciteit verbruiken, minder gaan betalen voor toegang tot het elektriciteitsnet. Momenteel betalen bijvoorbeeld alle kleinverbruikers hetzelfde tarief voor netbeheer, ongeacht het verbruik. Deze mogelijke aanpassing zou energiezuinige afnemers financieel belonen en een prikkel geven om bewuster met elektriciteit om te gaan.

De termijnmarkten voor elektriciteit liepen over de maand januari gezien uiteen. Daar waar de elektriciteitsprijzen voor leveringsjaar 2026 met ruim 3% stegen, daalden de prijzen voor 2027 met 2%. De kale marktprijzen bedragen momenteel 10 eurocent per kilowattuur voor 2026 en 8,5 eurocent voor 2027 in de piekuren.

Verwachting komende maand

Voor 2025 wordt verwacht dat de elektriciteitsmarkten blijven reageren op zowel interne als externe factoren, zoals geopolitieke ontwikkelingen, weersomstandigheden en de voortgang van de energietransitie. Bedrijven zullen zich moeten voorbereiden op mogelijke volatiliteit in elektriciteitsprijzen, gedreven door de leveringszekerheid. Tegelijkertijd is het interessant om de kansen te benutten die de energietransitie biedt. Kijkend naar de komende periode zal de lichtintensiteit toenemen en daarmee de hoeveelheid opwek eveneens. Dit zorgt ervoor dat de ontwikkeling van de elektriciteitsprijzen minder afhankelijk is van de beweging van de gasprijzen.

Benieuwd naar de toekomstige impact van de energiemarkten op jouw onderneming? EE Care helpt je graag met alle energievraagstukken. Neem gerust contact op via sales@eecare.nl of 088-3322777.