Deel 1: Duurzaamheid in maatschappelijk vastgoed, een zorg voor later?

Gezondheidszorg neemt duurzaamheid serieus

In de Gezondheidszorg speelt duurzaamheid al enige tijd een grote rol in het beleid van de instellingen en heeft ook de werkvloer ondertussen bereikt. Ziekenhuizen zijn bezig met de Green Deal in de zorg, waarbij naast de route naar klimaatneutraal in 2050 ook de gezondheid van cliënten en werknemers op de agenda staat, afvalproblematiek en een stuk bewustwording over klimaat en milieu. Sinds 2019 wordt in de gehele gezondheidszorg ook gewerkt met een CO2 routekaart, welke verplicht is voor de wat grotere instellingen met een EED-verplichting vanuit de EU. De CO2 routekaart stipt de maatregelen aan op de horizon die betrekking hebben op energiebesparing en duurzame opwekking van energie.

DUMAVA subsidie weer actueel

In 2021 is een stimuleringsregeling gestart met de naam DUMAVA waarbij een investeringssubsidie wordt gegeven aan initiatieven in Duurzaam Maatschappelijk Vastgoed. Een aantal klanten van EE Care heeft hier gebruik van gemaakt en samen met EE Care hierop ingeschreven, waarbij voor 3 projecten een bedrag van totaal 2 miljoen Euro aan subsidie opleverde. In 2023 komt er op 18 september een vervroegde openstelling van de DUMAVA regeling, waarbij de eigenaren van maatschappelijk vastgoed opnieuw kunnen gaan inschrijven. EE Care kan hierbij voor haar klanten ondersteuning bieden bij het maken van keuzes en bij het indienen van de aanvraag van de subsidie.

Klanten van EE Care aan het woord

Stichting Alrijne, Stichting Marente, Stichting Topaz en Stichting Rivierduinen hebben in 2021 reeds een poging gedaan om de DUMAVA subsidie in de wacht te slepen. Doordat de subsidiepot op 1 dag ruimschoots was overvraagd is er door loting bepaald wie een bijdrage kreeg. Een aantal projecten van onze klanten kregen budget en zijn aan de slag gegaan. Bij scholengemeenschap SCOL is men al jarenlang bezig met verduurzaming en wordt ook nu weer plannen een aantal schoolgebouwen volledig te strippen. Ook hier wordt gekeken naar de nieuwe openstelling van de DUMAVA regeling.

Een mooi moment om aan een aantal van onze klanten te vragen naar de vorderingen met deze duurzame ambities. Aan het woord zijn:

• Dick van der Meyden, manager facilitair en huisvesting van Stichting Marente

Foto 1: Dick van der Meyden

• Huib Bulthuis, beleidsadviseur huisvesting Stichting SCOL
• Celeste van Kastel, projectleider duurzaamheid en klimaat Stichting Rivierduinen

Foto 2: Celeste van Kastel

In dit artikel deel 1 zijn Dick van der Meyden en Celeste van Kastel aan het woord.

“Waar liggen de kansen en wat zijn de drempels binnen jouw organisatie?”

Dick: “Kansen zijn er volop. Dat heeft onder meer te maken met gevarieerd bezit van Marente en daarmee bedoel ik verschillen in leeftijd en techniek van gebouwen. Bijna alle bezit is in eigendom en dat maakt dat je gemakkelijker besluiten kan nemen dan in een huursituatie. Met de huidige energieprijzen komt een investering al snel naar je toe”

Celeste: “Wanneer men denkt aan duurzaamheid, wordt al snel gedacht aan vastgoed, en nog specifieker, aan energie. Zeker in deze tijd met de Oekraïneoorlog gaande wat het belang van gasloos vastgoed nogmaals heeft bevestigd. In energie valt dan ook veel te winnen! Wat echter in verduurzamingstransitie net zo belangrijk is, is het hele plaatje van een circulaire economie. Om vastgoed als voorbeeld te nemen zijn niet alleen de materialen die we gebruiken om te bouwen (biobased, lokaal, natuurlijk, herbruikbaar..), hoe we bouwen (demontabel, circulair..), maar ook wat we bouwen (architectuur dat esthetisch plezant is, en door de tijd verschillende functies kan hebben) en hoe we dingen afbreken. Dit vergt buiten specifieke kennis ook een gedachteomschakeling – een cultuurshift. In die omschakeling in de organisatie, gedragen bottom-up en uitgedragen top-down, zijn er nog grote uitdagingen!”

“Noem eens een voorbeeld van een belangrijke duurzame toepassing bij jullie?”

Dick: “Alle gebouwen hebben Led verlichting,  de meeste gebouwen hebben PV panelen of staan waar het kan in een meerjarenplan om uit te voeren. Oude vaak grote ketels worden of zijn vervangen door kleinere en of cascade systemen of nog beter  hybride warmtepompen.”

Foto:  Zonnepanelen op het dak bij Marente locatie Berkhout aan de Berkhoutlaan 1 Lisse

Celeste: “Meerdere locaties hebben zonnepanelen, LED, sedumdak, WKO en warmtepompen. Buiten vastgoed hebben we onder andere laadpalen op de locaties Leidschendam, Voorhout en Oegstgeest en hebben we E-bikes voor het wijkteam. Ook een leuke: bij Kwekerij De Groene Cirkel combineren we duurzaamheid met zorg bieden!”

Foto : Celeste van Kastel en Sven Lammens van Rivierduinen bij een voedselkraam met zelf verbouwd voedsel bij de duurzame locatie De Groene Cirkel aan de Zwaluwlaan 2 in Oegstgeest.

“Voor welke toepassing en locatie is DUMAVA aangevraagd?”

Dick: “Warmtepompen, dak, gevel, vloer en spouwmuurisolatie, koude en warmte terugwinning uit ventilatielucht” bij 3 locaties.

Celeste: “Zonnepanelen, Isolatie, warmtepomp” bij 2 locaties.

“Is de DUMAVA subsidie voor jouw organisatie doorslaggevend?”

Dick: “DUMAVA helpt wel. Het is niet doorslaggevend, want de plannen worden evengoed wel uitgevoerd. Maar het is wel een extra stimulans!”

Celeste: “Dat de subsidie een belangrijke rol speelt in meer doen dan alleen nu wettelijk verplicht is, is zeker. Langetermijn denken is niet iets waar mensen in het algemeen goed in zijn, dus de subsidie kan net die bepalende factor zijn om verduurzamingsmaatregelen vooruit in de tijd te schuiven. Ik denk niet dat DUMAVA doorslaggevend is voor ons, temeer omdat wij een vrij nieuwe vastgoedportefeuille hebben en daar de subsidie nauwelijks van toepassing voor is.”

“Wat is de rol van EE Care hierin?”

Dick: “We sparren met EE Care over de mogelijkheden, we kijken expliciet naar de terugverdientijden van investeringen en trekken die ook naar voren als dat interessant is. EE Care adviseert, denkt mee, rekent mee en doet de aanvraag.”

Celeste: “Zij bewaakt, past aan en adviseert voor onze CO2 routekaart en doet de DUMAVA-aanvragen voor ons.”

“Is de doelstelling 55% CO2 reductie in 2030 een haalbare kaart?”

Dick: “Zeker! Daar sturen we al een aantal jaar op!”

Celeste: “Zeker. Sterker nog, die hebben we al gehaald (met 2010 als referentiejaar).”

“En klimaatneutraal in 2050?”

Dick: “Nee, dat is een brug te ver. Dan zou er meer sloop en nieuwbouw moeten worden gerealiseerd en dat is niet realistisch”

Celeste: “Dat wordt lastiger. Haalbaar, dat wel, maar zeker niet makkelijk. Het is die eindsprint die het lastigst wordt. Klimaat neutrale energieopwekking is één, maar voor een klimaatneutraal en circulaire economie (vastgoed, facilitair, bedrijfsvoering etc.) is nog heel veel nodig.“