April 2025: “Kantelpunt Europa: minder klimaat, meer onafhankelijkheid”

Gas

Analyse afgelopen maand

Trumps importheffingen zorgen voor economische onzekerheid. Het verstoort de wereldhandel en treft bondgenoten zoals Canada, Mexico, maar ook Europa. Vandaag, 2 april, is door Trump uitgeroepen als  ‘Liberation Day’ en brengt alleen maar verliezers, stuwt inflatie en drijft de goudprijs op in een terugtrekkende markt. Europa moet zelfvoorzienender worden in defensie en energie. Om deze investeringen te bekostigen versoepelt Duitsland hun begrotingsregels en gezamenlijke Europese schulden (eurobonds) worden besproken in Brussel. Wereldwijd ziet de economische situatie er op de korte termijn ongunstig uit.

De afgelopen maanden daalde de olieprijs tot een meerjarig dieptepunt door overaanbod en zwakke vraag. De VS produceert recordhoeveelheden olie, maar de vraag blijft achter. OPEC+ hield de productie laag om de olieprijs te ondersteunen. De sancties en de handelsoorlog drukken de olieprijs, mogelijk tot onder 70 dollar per vat. De gasprijs voor 2026 stijgt al sinds begin 2024, maar stabiliseert of daalt licht op langere termijn vanaf 2027. De Russische gaslevering via Oekraïne stopte per 31 december 2024, en hoewel gesprekken tussen de VS en Rusland speculatie aanwakkeren over een herstart van de Nord Stream (gasleiding tussen Rusland en Duitsland), maken fysieke en ethische hobbels dit onwaarschijnlijk. Sanctieverlichting op Russische LNG is wel mogelijk. Europa vertrouwt op haar gasvoorraden en de aanvoer van LNG, maar verplichte vullingstargets van de gasvoorraden verstoren de markt. Europa moet Azië overbieden voor LNG, terwijl China’s vraag afneemt door kolen en pijpleidinggas. De afgelopen maand haalde Europa hierdoor voor een recordhoeveelheid LNG binnen.

De gasprijs voor levering in 2026 steeg de afgelopen maand met bijna 15%, het leveringsjaar 2027 steeg met 7%. Dit vertaalt zich in marktprijzen van bijna 36 eurocent per kuub in 2026 en 29 eurocent in 2027.

Verwachting komende maand

Door de bovengemiddelde temperaturen in veel Europese landen neemt de gasvraag af, terwijl een solide aanbod van hernieuwbare energie de inzet van gascentrales verder beperkt. De gasbuffers hebben het onttrekkingsseizoen grotendeels achter zich gelaten en worden dit jaar vroeg bijgevuld. Of dit doorzet bij een temperatuurdaling blijft onzeker, maar het is een goed begin voor de noodzakelijke voorraadvorming richting de volgende winterperiode. De gasmarkt blijft echter krap met opwaartse prijsrisico’s, tenzij Russisch gas onverwacht terugkeert bij een doorbraak in het Oekraïense conflict.

Elektriciteit

Analyse afgelopen maand

Europa verschuift zijn focus van klimaat- en stikstofbeleid naar defensie en economische onafhankelijkheid, nu de VS onder Trump zijn militaire aandacht naar Azië verlegt. Zonder deze steun wordt Europa kwetsbaar, waardoor ook hier grondstoffen- en voedselvoorziening hogere prioriteit krijgen. Brussel steunt de staalindustrie, zwakt stikstofrapporten af en stelt dat de veestapel niet hoeft te krimpen, terwijl de defensiebudgetten stijgen. Tegelijk erkent Europa dat regeldruk omlaag moet om de concurrentiepositie te behouden. Volledige energieonafhankelijkheid is onrealistisch, maar de nieuwe koers kan helpen om een betere balans te vinden tussen leveringszekerheid, betaalbaarheid en duurzaamheid.

De elektriciteitsprijzen blijven onvoorspelbaar door geopolitieke onzekerheden en de volatiele opwek van hernieuwbare energie. De afhankelijkheid van spotmarkten groeit en vergroot de prijsschommelingen, zowel op korte als lange termijn. Maart was uitzonderlijk zonnig, waardoor zonne-energie het grootste aandeel had in de 55% duurzame elektriciteitsopwekking van Nederland. Ondertussen daalde de CO2-prijs sinds februari, mede door de handelsoorlog, afbouw van speculatieve posities en een groeiend aandeel hernieuwbare energie. Toch zorgen mogelijk economisch herstel, defensie-investeringen en stijgende gasprijzen voor opwaartse druk. Milde, winderige weersvoorspellingen beperkten conventionele opwek en verlaagden de emissies. Intussen groeit de discussie over de impact van CO2-heffingen op Europa’s concurrentiepositie. Hoewel de EU ETS-wetgeving onderwerp van overleg is, duurt een aanpassing eerder jaren dan maanden.

De termijnmarkten voor elektriciteit stegen over de maand maart gezien. Zowel het leveringsjaar 2026 als 207 stegen met bijna 3%. De kale marktprijzen bedragen momenteel 8,5 eurocent per kilowattuur voor 2026 en 7,5 eurocent voor 2027 in de piekuren.

Verwachting komende maand

Korte termijn spotprijzen dalen door de sterke zonnestroomproductie, terwijl de lange termijnprijzen grotendeels afhankelijk blijven van de gasprijs, die meer opwaarts potentieel heeft. Daarnaast staan CO2-prijzen onder druk door nieuwe Amerikaanse importheffingen vanaf 2 april, die de Europese economie kunnen beïnvloeden. Dit kan leiden tot een lichte daling van de lange termijn elektriciteitsprijzen, al blijft de impact beperkt wanneer de gasprijzen stabiel blijven. De komende maanden zullen vooral geopolitieke ontwikkelingen, de vraag naar gas en de beschikbaarheid van hernieuwbare energie bepalen of de elektriciteitsprijzen verder dalen of juist stijgen.

Benieuwd naar de toekomstige impact van de energiemarkten op jouw onderneming? EE Care helpt je graag met alle energievraagstukken. Neem gerust contact op via sales@eecare.nl of 088-3322777.