Februari 2024: “Richting energieprijzen onzeker, ondanks comfortabele gasvoorraden einde stookseizoen”

Gas

Analyse afgelopen maand

Na een jaar van stabilisatie op de energiemarkten, volgend op de turbulentie in 2022, kijken we uit naar de kansen en mogelijkheden die 2024 biedt. 2023 wordt gezien als een jaar van aanzienlijke volatiliteit binnen de energiemarkt, zie de terugblik van EE Care of de energietijdlijn 2023 van ENGIE. Europa reageerde door snel alternatieve energiebronnen te zoeken, waaronder contracten met Qatar en Canada, en investeringen in LNG-importcapaciteit, ondanks het ontbreken van een volledige boycot op Russisch gas. In 2023 werd Amerika de grootste LNG-exporteur ter wereld, mede dankzij nieuwe terminals en overtreft daarmee Australië en Qatar. Dit maakte de VS essentieel voor Nederland en de EU om het tekort aan Russisch gas op te vangen, met Europa als afnemer van 65% van de Amerikaanse LNG-export. De VS pauzeerde echter nieuwe LNG-exportvergunningen om de klimaatimpact te onderzoeken, wat zorgen baart over de Europese energiemarktstabiliteit. Deze afhankelijkheid en de verschuiving naar langdurige contracten hebben negatieve effecten op armere landen en verhogen de mondiale CO2-uitstoot, wat de complexiteit en uitdagingen in de energiemarkt en het klimaatbeleid benadrukt. De, tot op heden, milde winter droeg bij aan de energiezekerheid in Europa.

Door hoge gasprijzen daalde het gasverbruik sterk over de gehele markt. De gasprijs halveerde ruim in 2023, en ook de afgelopen weken zetten de daling door. Over de maand januari gezien daalde de marktprijs gas voor leveringsjaar 2025 met ruim 5% tot 31,2 eurocent per kubieke meter gas. Het jaar 2026 daalde met ruim 3% tot 28,8 eurocent per kuub.

Verwachting komende maand

De prettige startpositie van 2024 met goedgevulde gasbuffers belooft een beheersbare uitdaging voor het aanvullen van de gasvoorraden. De verwachting is dat het stookseizoen afgesloten wordt met een vullingsgraad van 50%. Ondanks dat blijft de gasprijs onzeker. Geopolitieke ontwikkelingen, weersomstandigheden en de LNG-importmogelijkheden zullen de gasprijs beïnvloeden. Europa blijft simpelweg nog jaren afhankelijk van exporterende landen, hetgeen ook Nederland kwetsbaar maakt voor sterke prijsschommelingen. Voor de maand februari worden stabiele prijsniveaus verwacht.

Elektra

Analyse afgelopen maand

Eind 2023 leidde hoge windenergieproductie in Duitsland en Nederland tot opnieuw tot zeer lage of negatieve elektriciteitsprijzen op de spotmarkt. De rol van hernieuwbare energie in het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen is actueel. Nederland heeft zijn windcapaciteit op zee aanzienlijk uitgebreid en streeft van bijna 5 GW nu naar 21 GW tegen 2031. Deze groei vraagt om standaardisatie en geïntegreerde transportsystemen, zodat de prijsfluctuaties beperkt kunnen worden. Ook beïnvloeden politieke discussies over andere elektriciteitsproductie zoals kernenergie de toekomst van de Europese energieprijzen en subsidiemogelijkheden. In het afgelopen periode bleef de productie van kolencentrales in West-Europa laag, ondanks een hoger productieplafond. Een daling tot bijna 40% vergeleken met het 2018-2022 gemiddelde. Een succesvol beleid tegen het gebruik van kolen. Hierdoor bereikte Nederland de laagste emissieniveaus in de elektriciteitssector sinds 1990. Bijna de helft van de elektriciteit komt uit hernieuwbare bronnen, een trend die ook in andere EU-landen zichtbaar was. Fluctuaties op de spotmarkt bieden kansen, maar is niet voor iedere afnemer wenselijk.

Elektriciteitsprijzen daalden aanzienlijk in 2023 en ook in januari zet de daling door. Over de afgelopen maand gezien daalden de jaren 2025 en 2026 tot ruim 15% met marktprijzen van 8,4 en 7,7 eurocent per kilowattuur in de piekuren. Over het afgelopen kwartaal gezien zijn de markten zelfs tot ruim 30% gedaald. Door de inkoopstrategie zullen de deelnemers in het collectief van EE Care de komende jaren flink profiteren van deze dalingen.

Verwachting komende maand

Verwachtingen van stijgende prijzen voor emissierechten blijven uit door afnemende vraag en voortdurende reductie in broeikasgasemissies. Elektriciteitsprijzen volgen de trends van gasprijzen en de impact van hernieuwbare energieproductie op de spotmarkten. Het advies om rekening te houden met aanhoudende volatiliteit. Het grote vraagstuk is hoe groot de vertraging is in de oplevering van nieuwe zonne- en windparken door netcongestie. Zo zijn er bijvoorbeeld geen nieuwe windparken op zee mogelijk tot na 2025. Landelijk en regionaal netbeheerders zullen door aangepaste capaciteitsvergoedingen de uitbreidingen van het elektriciteitsnet gaan bekostigen.

Zonnepanelen maken een significante prijsdaling door, een aantrekkelijke investeringskans voor klanten die nog niet geïnvesteerd hebben in een productie-installatie. Ook thuisbatterijen winnen aan aantrekkelijkheid voor energieopslag met het oog op de afbouw van de salderingsregeling (zie debat eerste kamer), verbeteren de efficiëntie van zelfopgewekte energie, en dalende kosten per kilowattuur opslag. Hoewel batterijen kansen bieden, zoals met handel op onbalansmarkten, vereist succes inzicht in marktdynamiek en kennis over batterijbeheer. De complexiteit en uitdagingen van het genereren van inkomsten met batterijen vragen om een doordachte aanpak.

Benieuwd naar de toekomstige impact van de energiemarkten op jouw onderneming? EE Care helpt je graag met alle energievraagstukken. Neem gerust contact op via sales@eecare.nl of 088-3322777.